مصرف زعفران در دوران بارداری
مقدار مصرف مناسب و مجاز زعفران
مصرف سه گرم زعفران برای هر نفر به صورت ماهانه بسيار مفید و سودمند بوده و استفاده بيش از ۵ گرم در ماه می تواند مضر باشد. همچنين شواهد و مداركی مبني بر اثرات سقط جنین به هنگام مصرف مقادير زياد زعفران وجود دارد، به همين دلیل گاهي از آن براي پايان دادن به حاملگی هاي ناخواسته استفاده مي شود.
مصرف زعفران در ۳ ماهه اول دوران بارداری
در ۳ ماهه اول بارداری که اندام های بدن جنین در حال شکل گرفتن هستند و دوران حساسی تلقی می شود،استفاده بیش از حد زعفران می تواند باعث صدمه به جنین شود چرا که بر هورمون های رحم اثر گذاشته و احتمال سقط جنین را افزایش می دهد، اما پس از ۳ ماهه اول مصرف به اندازه مجاز و تحت نظر پزشک می تواند مفید باشد. به طور کلی، در این دوره بهتر است از مصرف زیاد گیاهانی همچون زیره، جعفري و زعفران که ممکن است منجر به سقط شوند، پرهیز نمود.
پژوهش های مختلفی برای بررسی تأثیر زعفران بر جنین، انجام گرفته که در ادامه به آن ها پرداخته خواهدشد:
در پژوهش اول محققان اثر زعفران بر انقباضات رحم را بررسی نموده و به اين نتيجه رسيدند كه مصرف زعفران در سه ماهه اول سبب ايجاد انقباضات نابجاي رحم شده و ممكن است در ايجاد سقط يا زايمان زودرس نقش داشته باشند. اين امر نشان می دهد كه ترکیبات موجود در زعفران باعث افزایش انقباضات خودکار رحم می شوند.
مصرف زعفران در ۳ ماهه دوم
در ۳ ماهه اول بارداری، زیاده روی در خوردن زعفران امکان سقط جنین را افزایش می دهد، بنابراین توصیه می شود مصرف زعفران از سه ماهه دوم بارداری یعنی حدود هفته پانزدهم آغاز شود. درسه ماهه دوم بارداری مصرف زعفران باید تحت نظر پزشک انجام شود. اگر بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف شود بر رشد و تکامل جنین اثرات منفی می گذارد.
مصرف زعفران در ۳ ماهه آخر
با توجه به مطالعات انجام شده برروی اثرات گیاهان دارویی مختلف در کاهش درد زایمان و همچنین کاربردهای فراوان این گیاهان در طب سنتی، به نظر می رسد این داروها بتوانند جایگزین مناسبی در این زمینه باشند. از جمله این گیاهان، زعفران می باشد که در طب سنتی و مطالعات امروزی به اثرات مسکن و ضد درد آن بسیار اشاره شده است و می تواند به زنان در تحمل دردهای بارداری کمک کند.
درد تجربه حسی ناخوشایندی است که کنترل و تسکین آن یکی از اهداف مراقبت های بهداشتی و درمانی می باشد. درد زایمان یکی از شدیدترین انواع شناخته شده درد و شایع ترین واکنش عاطفی زنان طی زایمان است که باعث طولانی شدن سیر زایمان و ایجاد خستگی در مادر می شود. همچنین درد زایمان و استرس ناشی از آن باعث گرایش زنان باردار به سزارین شده که عوارض جانبی متعددی دارد. امروزه برای زایمان راحت مادران روش های متفاوتی توصیه می شود تا گرایش به زایمان طبیعی بیشتر شده و دردهای زایمان کاهش یابد. یکی از این روش ها گرایش به مصرف گیاهان دارویی است.
طی تحقیقات صورت گرفته بر روی خانم های باردار مشاهده شد که مصرف زعفران در ماه های آخر بارداری موجب ارتجاعی شدن رحم شده و زایمان را آسان تر می کند. مصرف زعفران پس از ۳ ماهه اول به بعد، اثر خود را در ساعات نزدیک زایمان و با شروع درد نشان می دهد چرا که بر روی هورمون هایی که باعث انقباض رحم می شوند، اثر گذاشته و باعث افزایش ترشح این هورمون شده، دهانه رحم حالت انقباضی خود را از دست می دهد و از زایمان سخت جلوگیری می نماید، به همین علت جهت کاهش درد زایمان شربت زعفران را مفید می دانند.
از طرف دیگر زنان باردار درماه های آخر بارداری دچار اضطراب و تشویش می شوند که این امر موجب خستگی، انقباض ماهیچه های رحمی، تشدید درد زایمان و اختلال در روند زایمان طبیعی خواهد شد. ترس و اضطراب به هنگام زایمان منجر به کند شدن سیر زایمان و انقباض عضلات و به تبع آن افزایش حساسیت به درد شده که این موارد گاهی عوارضی برای جنین نیز به همراه خواهد داشت. طی مطالعات انجام شده توسط محققان در رابطه با تأثیر نوعی کپسول خوراکی بر روی اضطراب به هنگام زایمان، این نتیجه حاصل شد که زعفران با خاصیت آرامش بخش خود می تواند باعث کاهش میزان اضطراب و خستگی شده و اثری مانند دیازپام داشته باشد، به این معنی که ضد اضطراب، مسکن و منبسط کننده عضلات است.
مزایای مصرف زعفران برای زنان باردار
- کاهش اضطراب و استرس: زعفران دارای خواص آرامبخش است که میتواند به کاهش اضطراب و استرس در دوران بارداری کمک کند.
- بهبود خواب: مصرف مقدار کمی زعفران میتواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند که برای زنان باردار بسیار مفید است.
- ضد التهاب: زعفران دارای خواص ضد التهابی است که میتواند به کاهش التهاب و دردهای مرتبط با بارداری کمک کند.
- بهبود هضم: زعفران میتواند به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کرده و مشکلاتی مانند نفخ و یبوست را کاهش دهد.
- تسکین درد و التهاب: زعفران میتواند به دلیل خواص ضد التهابی خود در کاهش دردها و التهابهایی که ممکن است در این دوره از بارداری رخ دهد، موثر باشد.
- تقویت سیستم ایمنی: زعفران ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند و مادر و جنین را در مقابل عفونتها محافظت کند.
- منبع آنتیاکسیدان: زعفران دارای مقدار قابل توجهی آنتیاکسیدانها است که میتواند از خطرات آسیبهای اکسیداتیو و مضر برای سلولها و بافتهای بدن در دوران بارداری جلوگیری کند.
مخاطرات مصرف زعفران در بارداری
- تحریک رحم: مصرف زیاد زعفران میتواند باعث تحریک رحم و انقباضات رحمی شود که ممکن است خطر سقط جنین یا زایمان زودرس را افزایش دهد.
- کاهش فشار خون: زعفران ممکن است فشار خون را کاهش دهد و مصرف زیاد آن میتواند به افت شدید فشار خون منجر شود.
- آلرژی: برخی افراد ممکن است به زعفران حساسیت داشته باشند که میتواند باعث واکنشهای آلرژیک شود.
توصیهها برای مصرف زعفران در بارداری
- مقدار مصرف: توصیه میشود زنان باردار مصرف زعفران را به مقدار کم و حدود 1-2 رشته در روز محدود کنند.
- مشورت با پزشک: پیش از شروع به مصرف زعفران در دوران بارداری، حتماً با پزشک یا متخصص زنان مشورت کنید.
- مصرف با غذا: بهتر است زعفران را همراه با غذاهای دیگر مصرف کنید تا احتمال تحریک رحم کاهش یابد.
- توجه به علائم: در صورت مشاهده هرگونه علائم ناهنجار مانند انقباضات شدید رحمی یا واکنشهای آلرژیک، مصرف زعفران را فوراً متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید.
طرز تهیه نوشیدنی زعفران مناسب برای بارداری
اگر پزشک مصرف زعفران را مجاز بداند، میتوانید یک نوشیدنی ملایم و آرامبخش تهیه کنید:
مواد لازم:
- چند رشته زعفران (1-2 رشته)
- یک فنجان شیر یا آب گرم
- یک قاشق چایخوری عسل (اختیاری)
روش تهیه:
- زعفران را در یک فنجان شیر یا آب گرم بریزید.
- بگذارید به مدت 5-10 دقیقه دم بکشد.
- در صورت تمایل، عسل را به نوشیدنی اضافه کنید.
- نوشیدنی را به آرامی مصرف کنید.
نتیجهگیری
زعفران دارای خواص مفید بسیاری است که میتواند در دوران بارداری مفید باشد، اما مصرف آن باید با دقت و در حد اعتدال باشد. همواره بهتر است قبل از مصرف زعفران یا هر ماده غذایی دیگر در دوران بارداری، با پزشک یا متخصص زنان مشورت کنید تا از ایمنی و سلامت خود و جنین مطمئن شوید.